ks3 smallTradycje czytelnicze w mieście Sokołów Podlaski i byłym powiecie sokołowskim mają swój początek w pierwszych latach dwudziestolecia międzywojennego. Większość potrzeb czytelniczych w okresie od 1920 roku do 1939 roku było zaspokajanych przez Bibliotekę Związku Nauczycielstwa Polskiego. Korzystali z niej mieszkańcy miasta i okoliczni ziemianie. Biblioteka, obok udostępniania zbiorów prowadziła również działalność oświatową. Oprócz niej istniały na terenie powiatu małe biblioteczki parafialne, były także niewielkie biblioteki szkolne, udostępniające książki nie tylko uczniom i nauczycielom. Własne księgozbiory gromadziły organizacje partyjne, społeczne i młodzieżowe.

Mieszkańcy gmin obsługiwani byli przez tzw. „Biblioteki wędrowne” działające od 1921 roku i wchodzące w skład Centrali Bibliotek Ruchomych, która była finansowana przez Sejmik Powiatu Sokołowskiego. Wybuch II wojny przerwał działalność min. Bibliotek. Gromadzony księgozbiór istniejącej na terenie miasta biblioteki w roku 1939 uległ dużemu zniszczeniu, większość zbiorów zaginęła. Uratowane książki przekazano Spółdzielczej Księgarni Nauczycielskiej, która obok sprzedaży prowadziła również wypożyczenia. Minęła pożoga wojenna. Mimo ogromnych trudności w organizacji życia społecznego w zniszczonym mieście, już 1 kwietnia 1946 roku rozpoczęła swoją działalność Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna, która miała dwojakie zadanie: po pierwsze zajmowała się gromadzeniem, opracowywaniem i udostępnianiem posiadanych zbiorów, organizowaniem działalności kulturalno - oświatowej i upowszechnianiem czytelnictwa. Po drugie jako jednostka nadrzędna w sieci bibliotek publicznych organizowała sieć tych bibliotek na terenie powiatu, prowadziła nadzór merytoryczny poprzez pracowników instrukcyjno-metodycznych.

W grudniu 1964 roku Biblioteka przeniesiona została z lokalu w budynku Straży Pożarnej do otwartego w 1963 r. Powiatowego, a następnie w 1975 r. – Sokołowskiego Ośrodka Kultury. W struktury organizacyjne tegoż Ośrodka Biblioteka włączona została 1 stycznia 1973 roku. Po wprowadzeniu w 1975 roku reformy podziału terytorialnego kraju powiat sokołowski wszedł w skład województwa siedleckiego. Wraz z likwidacją powiatów przestały funkcjonować instytucje powiatowe, a więc i Powiatowy Ośrodek Kultury, w skład którego wchodziła także biblioteka sokołowska, która wróciła do swej pierwotnej nazwy – Miejska Biblioteka Publiczna. 26 lutego 1976 roku – decyzją Dyrektora Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Siedlcach otwarto przy MBP Oddział dla Dzieci. Nowa placówka wyposażona w nowoczesny sprzęt audiowizualny i bogaty księgozbiór dziecięco - młodzieżowy, przyciągała szerokie grono młodych czytelników. Atrakcyjne zabawki, induktofonia, bieżąca prasa dziecięca, interesujące programy literacko-rozrywkowe wpłynęły wyraźnie na ożywienie czytelnictwa biblioteki.

Prężna działalność placówki przerwana została 9 kwietnia 1976 roku wybuchem pożaru. Niewłaściwie zorganizowana akcja ewakuacyjna (wybijano okna i łamano regały wyrzucając na zewnątrz w wodę i w pianę sprzęt i książki) doprowadziła do zniszczenia księgozbioru i sprzętu. Z 46-tysięcznego księgozbioru uratowano zaledwie 9 tys. woluminów. Po pożarze i stratach poniesionych organizowano bibliotekę od podstaw. Zgromadzony został i kompletnie opracowany nowy księgozbiór. W maju 1976 roku wznowił swoją działalność Oddział dla Dzieci, a 1 października tegoż roku ponownie uruchomiona została Wypożyczalnia dla Dorosłych. Rok 1979 przyniósł rozszerzenie działalności bibliotecznej na terenie miasta, powstała Filia Biblioteczna Nr 1 na Osiedlu mieszkaniowym ZOR-y.

Za systematyczną i ofiarną pracę, a także za efekty na polu popularyzacji książki i biblioteki 23 października 1979 roku na podstawie Zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dnia 5 lutego 1968 roku w sprawie nadania nazw placówkom resortu kultury i sztuki wyróżniającym się osiągnięciami, decyzją ówczesnego wojewody siedleckiego Miejska Biblioteka Publiczna w Sokołowie Podlaskim otrzymała imię Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.

1 stycznia 1980 roku Miejska Biblioteka Publiczna w związku z kolejną reorganizacją placówek kultury, działalność swą ograniczyła do terenu miasta. Nadzór merytoryczny nad 27 placówkami terenowymi przejęła Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Siedlcach, sprawując go za pośrednictwem Terenowego Zespołu Instruktorów w Sokołowie. W tymże roku, 1 maja, Biblioteka Wojewódzka zorganizowała przy MBP w Sokołowie Podlaskim Bibliobus, który obsługiwał 60 miejscowości w rejonie sokołowskim. Od 1983 roku Bibliobus stał się Filią MBP w Sokołowie Podlaskim i obsługiwał 80 miejscowości w tym rejonie. Kolejna reorganizacja MBP nastąpiła w roku 1985, kiedy to ponownie pod bezpośrednią opiekę merytoryczną sokołowskiej biblioteki wróciły placówki terenowe. W 1986 roku Biblioteka otworzyła na terenie miasta Filię Nr 2 w szpitalu powiatowym w Sokołowie Podlaskim, przeznaczoną dla osób przebywających na leczeniu i dla personelu medycznego. Biblioteka umożliwiała także korzystanie z tzw. „książek mówionych" w otwartym 1 czerwca 1987 roku punkcie bibliotecznym w Związku Niewidomych.

Lata dziewięćdziesiąte otworzyły nową epokę w dziejach Biblioteki, która stała się placówką samorządową. W warunkach ostrego kryzysu gospodarczego, kiedy gminom brakowało pieniędzy, samorząd ograniczał drastycznie finansowanie biblioteki. W latach 1990-1994 zlikwidowano Filię Nr 1 i Filię Nr 2 i zaprzestał swojej działalności Bibliobus. W roku 1992 rozpoczął się proces komputeryzacji Biblioteki. Zakupiony został komputerowy program „Biblioteka” firmy „Schola-Soft”. Program zainstalowany został na jednym komputerze w Dziale Udostępniania Zbiorów dla Dorosłych i tworzony był na nim katalog komputerowy. Od początku komputeryzacji aż do 2006 roku Biblioteka ustawicznie borykała się z trudnościami w zdobywaniu sprzętu komputerowego i oprogramowania. W różny sposób środki te były pozyskiwane, np. przez darowiznę starego sprzętu z Banku Spółdzielczego, zakup używanego zestawu od firmy PZGS ze środków finansowych od czytelników, nagroda-komputer z fundacji „Batorego”, środki z PFRON-u na organizację stanowiska itp..

1 lipca 2001 roku Miejska Biblioteka Publiczna wydzielona została ze struktur organizacyjnych Sokołowskiego Ośrodka Kultury i stała się samodzielną instytucją kultury. Wpisana została do Księgi Rejestrowej Nr 2 prowadzonej przez Miasto Sokołów Podlaski. Nadzór merytoryczny nad Biblioteką przejęła Biblioteka Wojewódzka m.st. Warszawy, Biblioteka Główna Województwa mazowieckiego na Koszykowej. Od 31 sierpnia 2001 roku Biblioteka pełni funkcję biblioteki powiatowej i wykonuje powierzone jej zadania zgodnie z Porozumieniem zawartym pomiędzy Zarządami Miasta i Powiatu. W 2001 roku zakupiony został i zainstalowany w Dziale Zbiorów dla Dorosłych, nowy, profesjonalny program komputerowy do obsługi bibliotecznej „SOWA” z firmy „SOKRATES-software” z Poznania. Od 2004 roku w Dziale dla Dzieci i Młodzieży i w Czytelni rozpoczęto tworzenie katalogów komputerowych. W 2006 roku sytuacja dotycząca komputeryzacji biblioteki uległa całkowitej zmianie. Na komputeryzację biblioteki wydatkowano ponad 35.00,00zł. Zakupiony został nowy sprzęt komputerowy, a także zakupione zostały i uruchomione trzy duże Zintegrowane Systemy zarządzania Biblioteką SOWA.

W sieci LAN udostępniono przeglądanie katalogu komputerowego, zaś za pośrednictwem Internetu czytelnik mógł przeglądać zasoby biblioteczne, drukować zestawienia książek, logować się na własne konto czytelnicze, aby zobaczyć stan wypożyczeń własnych, terminy zwrotów i dokonać zamówień książek. W styczniu 2006 roku z programu „IKONKA” Ministerstwa Nauki i Informatyzacji powołana została bezpłatna Czytelnia Internetowa. W marcu 2006 roku powołany został także Dział Zbiorów Specjalnych, w skład którego włączona została Czytelnia Internetowa. Dział nie posiadał oddzielnego pomieszczenia. Przechowywanie, opracowywanie i wypożyczanie zbiorów specjalnych odbywało się w Czytelni i do 2007 roku - na komputerze Czytelni. Od września 2007 roku wprowadzono w Czytelni komputerową rejestrację odwiedzin i udostępnianych książek. Wszystkie techniczne prace biblioteczne (opracowanie zbiorów, rejestracja czytelników i wypożyczeń, statystyka, monity, ewidencja zbiorów, ubytkowanie, skontrum objęte zostały programem „SOWA”. Na bieżąco, w miarę posiadanych środków uzupełniany był i wymieniany sprzęt. Pomimo bardzo trudnych warunków lokalowych, do 2009 roku Biblioteka została w pełni skomputeryzowana. Wszystkie zbiory opatrzone zostały kodami kreskowymi i wprowadzone do katalogu komputerowego oraz udostępnione w sieci Internet. W kwietniu 2008 roku zakupiono zostały przez Bibliotekę Miejską pierwsze licencje na oprogramowanie klienckie dla bibliotek gminnych w powiecie i tym samych uruchomiony został System Informacji Bibliotecznej Powiatu, oparty na systemie SOWA. Do programu przystąpiło w chwili obecnej 6 bibliotek gminnych. Biblioteki te tworzą katalogi własne w oparciu o katalog komputerowy MBP i wszystkie dane tych bibliotek zapisywane są na serwerze Biblioteki Miejskiej, która utrzymuje również dla nich serwis informatyczny. Umożliwia to tworzenie Internetowego Katalogu Powiatu Sokołowskiego, który udostępniany jest przez stronę MBP. W roku 2009 został zakupiony moduł Sowa 2 w formacie MARC BN 21 do tworzenia bazy regionalnej.

2006 roku na podstawie aktu notarialnego Miasto przejęło od spółki „Polskie Koleje Państwowe S.A” działkę wraz z budynkiem byłego dworca PKP. Z końcem sierpnia 2008 roku do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego złożony został wniosek o dofinansowanie projektu pn.: „Przebudowa i adaptacja budynku starego dworca PKP w Sokołowie Podlaskim na potrzeby Biblioteki Miejskiej i Pracowni Dokumentacji Dziejów Miasta”. Wniosek, którego beneficjentem było Miasto Sokołów Podlaski, został przyjęty i zrealizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego. Rzeczowa realizacja projektu rozpoczęła się 1 lipca 2009 roku. Budynek dawnego dworca PKP ulegał ciągłej dewastacji i w chwili przejęcia był w bardzo złym stanie technicznym.

Do września 2010r. Biblioteka mieściła się w budynku zajmowanym wspólnie z Sokołowskim Ośrodkiem Kultury dysponując kilkoma pomieszczeniami o ogólnej powierzchnia ok. 270m². Każdy z czterech działów Biblioteki posiadał zbyt małą w stosunku do potrzeb, powierzchnię użytkową. Udręką zarówno dla pracowników jak i dla czytelników był brak ciągu komunikacyjnego pomiędzy działami, zlokalizowanymi w różnych częściach budynku. Sytuacja lokalowa utrudniała także organizację imprez czytelniczych i organizację pracy. W nowym budynku jest do dyspozycji ponad 844 m² powierzchni użytkowej. Wszystkie Działy Biblioteki mają własne pomieszczenia, a pracownicy otrzymali oddzielne pomieszczenia do opracowywania zbiorów. Biblioteka posiada własną serwerownię. Czytelnikom znacznie poprawiły się warunki dostępu i korzystania z usług bibliotecznych i informacyjnych. Nowy obiekt pozwala na korzystanie z usług Biblioteki również osobom niepełnosprawnym. Zwiększyła się z 5 do 14 liczba miejsc dla czytelników z bezpłatnym dostępem do Internetu. W Dziale Multimedia i Zbiory Specjalne Czytelnicy mają możliwość odsłuchania fragmentu czytanej książki lub nagrania muzycznego oraz obejrzenia filmu.

Od maja 2011r. Biblioteka jest realizatorem pomysłu Burmistrza na utworzenie Pracowni Dokumentacji Dziejów Miasta. Jednym z pierwszych efektów pracy tego nowatorskiego w naszym rejonie działu będzie „Monografia Cukrowni Sokołów”.

Nowe warunki lokalowe umożliwiają poszerzenie oferty kulturalno-oświatowej poprzez uatrakcyjnienie i zwiększenie ilości imprez bibliotecznych, co min. dostrzegł i pięknie opisał na portalu Klubu Literackiego, pan Kamil Miłosz Manasterski w swoim felietonie. : „Bibliotekarze przeniesieni na dworzec są ze swojej nowej siedziby bardzo zadowoleni. Zresztą od otwarcia dworca przybyło im bardzo wiele nowych czytelników. Nic dziwnego, dworzec przemieniony w świątynię książki stał się nową ikoną miasta, jego wizytówką. Zaś biblioteczny rozkład jazdy jest bardzo gęsto ułożony: co rusz to spotkania autorskie, klubowe, czytelnicze. Ruch jak na dworcu”.

Dworzec PKP w Sokołowie Podlaskim powstał w 1870 r. i do czasu wojny wyglądał jak na zdjęciu. Budynek uległ zniszczeniu podczas wojny. Po wojnie odbudowany, ale już nie w takiej postaci jak na fotografii. Po likwidacji stacji kolejowej w Sokołowie Podlaskim budynek dworca ulegał dewastacji. W chwili obecnej ma tutaj nową siedzibę Miejska Biblioteka Publiczna.

Dworzec PKP stara fotografia

Etapy powstawania nowej siedziby Biblioteki (dokumentacja fotograficzna)

Publikacja z okazji 50-lecia Biblioteki (plik PDF)

Bibliobus w woj. siedleckim (plik PDF)